Gebaseerd op de daadwerkelijke ervaringen van de auteur, is 'Max Havelaar' een van de krachtigste aanklachten tegen het kolonialisme ooit geschreven. De roman biedt een aangrijpende weergave van de koloniale wreedheden in Indonesië. De stijl varieert van informele alledaagse taal tot een ritmiek die doet denken aan Bijbelse passages. De verfijning en complexiteit van de satire in het werk werden dan ook door D. H. Lawrence vergeleken met de satirische meesters zoals Swift, Gogol en Twain.